نميخواهم به مدرسه بروم

والدين ، هيچ گاه اطمينان ندارند كه آيا به اجبار كودك را به مدرسه فرستادن كار درستي است يا نه؟ آنها به طور دقيق نمي دانند كه آيا كودك ، واقعا احساس ضعف و بيماري كرده يا مثل بسياري از كودكان كه گاهي دلشان نمي خواهد به مدرسه بروند بهانه گيري مي كند. در خانه هايي كه مدرسه رفتن كودكشان به صورت مشكل در آمده صبحهاي زود، مالامال از اشك و دعوا و سر و صداست. بعضي از كودكان صبح كه از خواب بيدار مي شوند، مي گويند كه به مدرسه نمي رويم و تعداد ديگرشان تمارض به دل درد و سردرد مي كنند، يا با آه و ناله اعلام مي كنند كه حالشان خوب نيست. مهم نيست فرزندتان چگونه حالت اضطراب و نارضايتي خود را نشان مي دهد، بلكه آنچه اهميت دارد اين است كه شما با دلداري دادن ، اعتماد به نفس او را تقويت كنيد؛ اما گاهي اوقات بايد علايم فيزيكي را كه باعث نشانه هاي بيماري فرزندتان مي شود ناديده بگيريد و بهترين راه اصرار به اصل موضوع است كه او بايد به مدرسه برود. به نظر يكي از كارشناسان در اين مواقع بهتر است بگوييد: «عزيزم تو يك درجه هم تب نداري و چشمانت سرحال و شاداب است. مامان و بابا امروز كارهاي مهمي دارند كه بايد انجام دهند. پس بهتر است به مدرسه بروي تا ما هم به كارهايمان برسيم.» با وجود اين ، اگر به فرزندتان به دليل اين كه واقعا بيمار است ، اجازه مدرسه رفتن را نداديد، او را مطمئن سازيد كه روز خوبي در خانه نخواهد داشت. او را در رختخوابش بخوابانيد و در ساعات بعدي روز هم ، حتي اگر گفت حالش بهتر است ، اجازه بازي ندهيد.

دلايل اضطراب كودكان هنگام رفتن به مدرسه

دلايل متعددي وجود دارد كه چرا كودكان 6-5 ساله از رفتن به مدرسه مي گريزند، مهمترين و معمول ترين نارضايتي آنها عبارتند از: «من مي خواهم فقط در خانه بمانم!» بعضي كودكان در اين سن به زمان بيشتري براي سازگاركردن خود با قوانين و محيطهاي جديد نياز دارند. بازگشايي مدارس پس از تعطيلات تابستاني ، به دنيا آمدن خواهر يا برادر، بيماري و يا مرگ يكي از اقوام مي تواند باعث اضطراب و دلشوره كودك شود، حتي بچه اي كه قبلا اين طور نبوده ، ممكن است دچار اين اضطراب ها شود.

راه حل:

با فرزندتان درباره آنچه كه در روزهاي مدرسه انجام مي داده صحبت كرده و روي نكات مثبت و جالب توجه تاكيد بيشتري كنيد. ساعات روز او را طوري برنامه ريزي كنيد تا احساس رضايت بيشتري كند. استفاده از وسايل كوچك و جالبي كه به طور چشمگيري باعث كاهش اضطراب و تقويت اعتماد به نفسش مي شود بسيار موثر است. از قبيل گذاشتن يادداشت هايي در ظرف غذايش ، حيوان كوچك عروسكي يا يك سري عكسهاي خودش.

از مدرسه مي ترسم!

بعضي كودكان 6 ساله به طور عجيبي از مدرسه مي ترسند و به مادرشان مي گويند: «من به مدرسه نمي روم و در خانه مي مانم» ترس اين كودكان ممكن است دلايل متعددي داشته باشد از جمله ترس از سوار شدن سرويس ، دعوا كردن با دوستش ، توبيخ شدن توسط معلم ، قادر نبودن به بستن بندهاي كتاني (كفش) يا مسخره كردن او به خاطر عينكش.

راه حل:

با معلم او صحبت كنيد و شيوه جديدي را براي حل مشكل كودكتان پيدا كنيد. به عنوان مثال اگر او را مسخره مي كنند، به معلمش بگوييد تا با بچه هاي ديگر صحبت كند. اگر از سرويس مدرسه مي ترسد با راننده سرويس تماس بگيريد و از او بخواهيد كه فرزندتان را با اسم صدا كرده و به او خوشامد گويد و اجازه دهد كه رديف جلو بنشيند.

من مثل كودكان ديگر باهوش نيستم

هنگامي كه كودكان براي سلامت جسماني و عقلاني به مراكز سنجش سلامت مراجعه مي كنند، اضطراب آنها به طور فزاينده اي زياد مي شود. در اين مراكز كودكان 5-6 ساله اي هستند كه احساس بدي درباره موفقيتشان در مقايسه با ديگر همكلاسي هايشان دارند.

راه حل:

اگر فكر مي كنيد كه فرزندتان به كمك بيشتري نياز دارد، به معلمش بگوييد به او توجه و كمك بيشتري كند يا يك معلم خصوصي برايش بگيريد. به جاي اين كه سعي كنيد خودتان معلم كودكتان شويد همانند يك راهنماي خوب عمل كرده و به آن كاري كه فرزندتان خوب انجام مي دهد، تكيه كنيد. او را مطمئن سازيد كه در صورت اشتباه انجام دادن كاري هيچ مساله اي پيش نمي آيد و تنها انتظاري كه از او داريد اين است كه سعي كند بهترين باشد.

علت نرفتن به مدرسه را دريابيد

كشف كنيد چه عاملي در مدرسه آنقدر كودكتان را آزار مي دهد كه از رفتن به آنجا خودداري مي كند. با كودك صحبت و او را تشويق كنيد تا تمام خبرها و اتفاقاتي را كه باعث مي شوند او به مدرسه نرود براي شما بگويد، اين روش را هم بيازماييد. از كودك بخواهيد فهرستي از آنچه در مدرسه مورد علاقه اش است و آنچه را كه دوست ندارد با ذكر دليل براي شما بگويد. ببينيد آيا نشانه هايي از اين كه كودك از مدرسه رفتن نمي ترسد ولي از ترك خانه واهمه دارد مي بينيد يا خير؟ ممكن است شما نتوانيد به حل و رفع مشكل بپردازيد، ولي مي توانيد به كودك كمك كنيد با احساساتش كنار بيايد. با نشان دادن علاقه تان و درك مسائلش به او اطمينان خاطر بدهيد. با دوستان و برادر و خواهرهاي كودك صحبت كنيد. شما اغلب مي توانيد با پرسش ، از احساساتش آگاه شويد. گاهي برادر يا خواهر بزرگتر مي تواند اطلاعات مفيدي به شما بدهد يا شما را در حل و رفع مساله ياري كند. با معلم كودكتان صحبت كنيد. مشكل را با او در ميان بگذاريد. سرآغاز اين رفتار چه آموزشي و چه احساسي باشد، معلم بايد از قضيه اطلاع داشته باشد و حتي ممكن است بتواند در حل و رفع آن مشكل كمك بزرگي براي شما باشد.

كودك را به مدرسه و محيط آن علاقه مند كنيد

اين راهها را براي تشويق كودك به منظور به مدرسه رفتن بيازماييد. با نظري مساعد درباره مدرسه صحبت كنيد. روزهايي را كه قرار است اتفاق خاصي در مدرسه بيفتد يا برنامه خاصي در مدرسه وجود دارد در تقويم علامت بگذاريد، مثلا به كودك بگوييد: «اين هفته قرار است تمام بچه هاي كلاستان را براي بازديد از يك ايستگاه آتش نشاني ببرند. فكر مي كني چه چيزهاي تازه اي ببيني؟ يادت باشد همه چيز را براي من تعريف كني».

با دقت كافي وارد عمل شويد

اگر دليل خاصي براي دوست نداشتن يا احساس ناراحتي فرزندتان نسبت به مدرسه وجود ندارد لازم است كه شما كمي هوشيارتر و تيزبين تر باشيد. درباره هر كدام از روزهاي مدرسه اش با او صحبت كنيد و عكس العملش را ببينيد. اگر در كشف (يافتن) آنچه كه باعث نارضايتي اش مي شود به شما كمك كرد، شما نيز در حل اين مشكل به او ياري دهيد تا به اختيار خود بتواند به خودش كمك كند. همچنين با معلمش درباره روشهايي كه ممكن است نظر او را نسبت به مدرسه عوض كند، صحبت كنيد. در حقيقت با كار گروهي مي توان ، نگراني كودكان را درباره مدرسه كم كرد از جمله تشويق هاي معلم ، داوطلب شدن دانش آموزان ، زنگ تفريح براي استراحت و حتي اختصاص دادن ساعتي در هر هفته براي صحبت كردن مدير مدرسه با شاگردان. بنابراين با استفاده از اين روشها كودكان 5 6ساله ديگر احساس نگراني و اضطراب براي مدرسه رفتن ندارند و روز به روز احساس راحتي و رضايت بيشتري خواهند كرد.

خواب كودكان را تنظيم كنيد

خواب منظم ،  مدت  از زمان بيداري تا خواب را با به وجود آوردن احساس امنيت و راحتي بيشتر براي كودكتان دلپذيرتر مي سازد . براي نتيجه بخش بودن زمان خواب منظم ، و استمرار آن تا آينده ، به نحوي كه نه تنها براي كودكتان ، بلكه براي خود شما نيز ثمر بخش باشد ، سلسله اتفاقات قابل پيش بيني را كه هر شب و همواره به يك صورت دنبال مي كنيد ، كنارهم قراردهيد . نظم حقيقي شكل خواهد گرفت و با بزرگتر شدن كودكتان ، تغيير خواهد كرد ، اما اصول به همان صورت باقي مي ماند . در اين مرحله سني ، برنامه منظم زمان خواب ، ممكن است شامل مراحل پوشيدن لباس خواب ، مسواك زدن دندان هاي كودك و خواندن قصه جذابي براي او باشد . همچنين ممكن است برنامه منظم خواب از نظر شما شامل حمام كردن ،  داستان گفتن ، نوشيدن يك ليوان آب و گفتن داستان ديگري باشد . اين بستگي به خود  شما دارد ، كه بخواهيد عمل خوابيدن سريعتر و آسانتر انجام شود ،  و يا براي تنوع ، 20 تا 30 دقيقه را به كودكتان اختصاص داده و برايش قصه بگوييد ، او را در آغوش بگيريد و با هم باشيد . اگر قبل از خواب ، ساعتي را به بازي آرامي اختصاص دهيد ، برنامه خواب منظم به بهترين نحوه انجام خواهد شد . اين عمل باعث پايين آوردن سطح فعاليت كودكتان شده و سيستم عصبي او را آرام مي سازد . بازي هاي پر تحرك ، بدو بدو ، غلغلك دادن و حتي تماشاي فيلمي پر تحرك ، باعث تأخير در عمل خوابيدن  و ايجاد بد خوابي مي شود  . مثال هاي زير ،  باعث ايجاد نظم در جريان خوابيدن شده و نه تنها براي كودكتان ، بلكه براي شما نيز مفيد خواهد بود :

1. تنظيم زمان خواب و پيروي از آن

اگر برنامه منظم خواب از الگويي طبيعي و مستحكم پيروي كند ، ساعت بدن كودك به سرعت خود را با آن برنامه سازگـار مي سازد .

2. هشدار قبل از خواب

درست قبل از ساعت خواب ، توجه كودكتان را به اين مسأله جلب كنيد كه روز در حال تمام شدن است . ممكن است كودك شما هنوز براي قضاوت خيلي كوچك باشد .  بنا بر اين به طور مثال اگر بگوييد5 دقيقه بيشتر به زمان خواب نمانده ، احتمالاً برايش قابل درك نخواهد بود . در عوض با ربط  دادن موارد گوناگون به يكديگر ،  مي توانيد زمان را به كودكتان بياموزيد . براي شروع اولين قسمت از برنامه منظم خواب  ، اسباب بازي ها را جمع كنيد ، و به اين ترتيب برنامه منظمتان را با علامتي كه حاكي از تمام شدن روز باشد شروع  مي كنيد . برخي از والدين ، نزديك شدن به زمان خواب را با استفاده از زنگ ساعت گاز آشپزخانه نشان مي دهند . به اين ترتيب كودك ياد مي گيرد كه صداي زنگ  به معني زمان خواب است . از آنجا كه كودك مي داند شما نمي توانيد با گاز و دستگاه هايي از اين قبيل بحث كنيد ، متعاقباً به شي ء سوم شخص اجازه داده مي شود تا زمان را اعلام كرده و ميل به اعتراض را كاهش دهد .

3. پيشنهاد تنقلات

تنقلات سبكي كه شامل پروتئين و كربوهيدرات است ، مانند تكه كوچكي  پنير و كمي نان گندم ، باعث خواب شده و كمك مي كند تا كودك ، تمام شب را بخوابد . كربوهيدرات ، باعث خواب آلودگي شده و پروتئين ، مقدار قند خون را تا زمان صبحانه ثابت نگه مي دارد . حتماً بعد از خوردن نان و پنير ، دندان هاي كودك را مسواك بزنيد .

4. حمام آب گرم قبل از خواب

با افزايش تدريجي دماي بدن كودكتان ، او را آماده خوابيدن كنيد . همچنين بازي با اسباب بازي هايش در حمام به او آرامــــش مي دهد .

5. پوشيدن لباس خواب

لباس هاي راحت و بدون بند انتخاب كنيد كه نه زياد گرم و نه نازك باشد .

6. خواندن داستان مورد علاقه كودكان

خواندن داستان براي كودك نوپايتان ، برنامه فوق العاده آرامش بخشي است . به خصوص اگر داستان مورد علاقه اش را انتخاب كرده باشيد ، مانند داستان شنگول و منگول . توجه داشته باشيد كه كودك شما ، با بزرگتر شدن ،  داستان هاي بيشتر و متنوع تري از شما مي خواهد .

7. اطمينان از تنها نبودن كودك

خرس اسباب بازي يا عروسك مورد علاقه اش ، باعث راحتي و آرامش ، هنگام خوابيدن مي شود .

8. حذف يا محدود كردن محتويات شيشه شير

اگر كودك شما هنگام خوابيدن نياز به شيشه دارد اطمينان حاصل كنيد كه درون شيشه فقط آب است . شير ، غذاي كمكي ،  يا آب ميوه  اطراف  دندان هاي  كودك جمع شده و باعث كرم خوردگي دندان حتي در نوزادان مي شود.