دكتر سيما فردوسي
به دوران گذشته انسان‌ها كه رجوع مي كنيم، مي بينيم بعضي افراد از خاطرات خوش گذشته خود صحبت مي كنند و به شرح داستان‌هايي مي پردازند كه تصاوير بسيار خوب و جالبي را در ذهن آنها به وجود آورده است؛ و هر زمان آن تصاوير را به خاطر مي آورند احساس مطلوب و خوبي به آنان دست مي دهد. يادآوري خاطرات بد گذشته و اين كه صحنه‌هاي نامطلوبي در ذهن متبادر مي شود نيز احساسي نامطبوع و آزار دهنده در شخص به وجود مي آورد.
حافظه درازمدت انسان وقايع معنادار را در خود نگهداري مي كند و حتي قادر است تا پايان عمر آن وقايع و اطلاعات را ثبت و هر زمان كه اراده كند دستيابي به آنها را مهيا سازد. براي يادآوري خاطرات گذشته كافي است كه ما در محيط، شاهد يك سرنخ يا يادآورهايي باشيم. اين يادآوري ها مي توانند اشخاص، زمان، مكان يا هر چيز ديگر را كه خاطرات ثبت شده در ذهن را يادآور مي شوند، زنده سازند. عكس‌ها، شنيده‌ها، داستان‌ها، ديدن مناظر خاص و... همگي از جمله يادآورهايي هستند كه مي توانند خاطرات شيرين و لذت بخش يا ناراحت كنندهِ گذشته را در ذهن انسان بيدار كنند. به لحاظ روان شناسي و بهداشت رواني بسيار مهم است كه تصاوير ذهني ما چه هستند؛ و آيا بار مثبت دارند يا منفي؟ چنانچه انسان ها از تصاوير ذهني خوشايند ياد كنند، نشانهِ آن است كه كودكي آنها - كه دوراني بسيار مهم از لحاظ رشد شخصيت و پايه‌هاي اوليه رشد عاطفي و اجتماعي است - بسيار مثبت و تأثيرگذار بوده است.
با فرا رسيدن ايام نوروز بسياري از خاطرات براي افراد زنده مي شود. كودكان نيز از اين قاعده مستثنا نيستند. آنها با ديدن تكاپوي بزرگترها در خريد شب عيد و يا خانه تكاني‌ها، همين طور با ديدن سبزه، ماهي‌هاي قرمز و... ، تمام مراسم نوروز را مجسم مي كنند. تا مي توانيم بايستي خاطراتي لذت بخش براي كودكان بسازيم. توجه به اين نكته بسيار مهم است كه داشتن خاطرات خوب، نظر افراد را نسبت به خودشان مثبت تر مي سازد. اين كه كودكان احساس كنند موجوداتي دوست داشتني هستند و ديگران براي آنها ارزش و اعتبار قائلند، در شكل گيري اعتماد به نفس و شخصيتي قوي در آنان بسيار مؤثر است.
يكي از خاطرات بسيار جالب افراد، گرفتن عيدي است. به ويژه بچه‌ها عيدي گرفتن را بسيار دوست دارند و از آن لذت مي برند. به علاوه، اين كار حكم ابراز علاقه و احترام گذاشتن را دارد و براي هر فردي مهم است. وقتي افراد به يكديگر كارت تبريك مي دهند به اين معناست كه براي هم ارزش و احترام قائل هستند. در عيد نوروز ما ايرانيان به بچه‌ها گفته مي شود كه عمو نوروز براي آنها عيدي مي آورد و آن را زير بالش آنان قرار مي دهد. مسيحيان نيز مي گويند كه شب كريسمس بابانوئل هديه هايي به درخت كريسمس آويزان مي كند ؛ و آنان نيز همچون ما در سال جديد به يكديگر هديه مي دهند و به ويژه به بچه‌ها.
يكي از سنت‌هاي زيباي ايرانيان اين بوده است كه بزرگترها به كوچكترها عيدي مي دهند؛ و سنت اين بوده كه از پول نو استفاده كنند؛ چه به صورت سكه و چه پول كاغذي؛ سعي مي شده كه نو و براق باشد؛ به اين معنا كه سال نو، پول نو و زندگي نو.
البته بعضي افراد به عنوان عيدي به كودكان كادو مي دهند كه اين هم رسم بدي نيست؛ به هر حال نبايد هديه بسيار گرانقيمت يا مبلغ عيدي بسيار زياد باشد. زيرا در اين صورت همه از عهده چنين كاري برنمي آيند (ضمن اين كه اصلاً درست هم نيست)؛ و امكان دارد همين مسئله رقابت به وجود آورد و تا حدي باعث قطع ارتباط بعضي خانواده‌ها با يكديگر شود. توصيه مي كنيم مقدار كمي پول با توجه به سن و سال بچه‌ها براي عيدي در نظر گرفته شود؛ براي بچه‌هاي كوچكتر كمتر و براي بچه‌هاي بزرگتر بيشتر؛ در اين شرايط كودكان مي توانند حق انتخاب داشته باشند و خودشان با آن پول از مغازه چيزي را انتخاب كنند. شايد هم دوست داشته باشند كه پول‌هايشان را جمع كنند و چيز مهمي بخرند. كودكان از اين كه حق انتخاب داشته باشند لذت مي برند. در ادامه به نكاتي اشاره مي شود كه لازم است بزرگترها و به ويژه پدر و مادرها در اين زمينه در نظر داشته باشند.
عيدي كودكان را از آنها نگيريد : بعضي از والدين پول‌هاي عيدي كودكان را از آنها مي گيرند - حال يا به بهانه اين كه مي‌خواهند برايشان نگه دارند و يا به بهانه‌هاي ديگر - به هر حال آنها را از لذت عيدي داشتن و خريد كردن محروم مي كنند؛ و اين كار درستي نيست. بايستي عيدي بچه‌ها را به خود آنها بدهيم؛ و اگر سن آنها كم است و هنوز نمي دانند كه با آن پول‌ها چه كنند، بهتر است پدر و مادر آنها را به مغازه ببرند و ضمن توضيحي كه برايشان مي دهند از آنها بخواهند كه اسباب‌بازي يا چيز ديگري را انتخاب كنند.
پول يا هديه‌اي كه ديگران به كودك مي‌دهند مورد تمسخر قرار ندهيد : از ديگر وظايف والدين اين است كه به كودكانشان آموزش دهند انسان‌هايي قدردان باشند. چنانچه ما عيدي كودك را مورد انتقاد قرار ندهيم و درباره كم يا زياد بودن ارزش مادي آن صحبت نكنيم و نيز شخص عيدي دهنده را قضاوت نكنيم، بلكه به فرزندمان فرهنگ تشكر كردن را بياموزيم، اين مهم انجام مي‌پذيرد.
احترام گذاشتن به بزرگترها، و تشكر كردن را به كودكان بياموزيد : به كودكان آموزش دهيم كه در ايام نوروز حتماً به ديدن بزرگترها بروند، عيد را به آنها تبريك بگويند و در صورت دريافت عيدي تشكر كنند.
به رقابت و چشم و هم چشمي ميدان ندهيم : بايستي به كودكان بياموزيم كه دادن عيدي از طرف بزرگترها جزو واجبات نيست؛ و اگر بزرگتري عيدي مي دهد لطف مي كند. از طرفي، عيدي دادن نبايستي جنبهِ رقابت به خود بگيرد و هر كس بخواهد پول يا كادويي كه به ديگران مي دهد، ارزش بيشتري داشته باشد، و به بياني بخواهد توان خود را به رخ ديگران بكشد. بلكه همان ميزان كم از ارزش معنوي برخوردار است و لذت را براي كودكان به ارمغان مي‌آورد.
- سه شنبه ۱۹ خرداد ۹۴ ۱۲:۰۵
- ۱۰۱ بازديد
- ۰ نظر